Twaalf jaar na Project X Haren vertelt Merthe eindelijk haar kant van het verhaal

Iedereen die toen op Facebook zat, weet het nog: Project X Haren. Een klein feestje voor een zestienjarig meisje dat volledig uit de hand liep. Letterlijk. Straten vol jongeren, ME in gevechtstenue, winkels gesloopt, auto’s in brand en een schade van ruim 1 miljoen euro. En allemaal omdat Merthe, toen nog een onschuldige tiener, haar verjaardagsuitnodiging per ongeluk openbaar op Facebook zette. Wat volgde werd hét internetfeestje van Nederland – met rellen, arrestaties en een dorp dat compleet uit elkaar viel. Nu, 12 jaar later, vertelt Merthe voor het eerst haar eigen verhaal in een nieuwe documentaire van regisseur Alex Wood.

Op 6 september 2012 maakt Merthe (toen 15) een Facebook-evenement aan voor haar zestiende verjaardag. Bedoeld voor wat vrienden, max 80 man. Maar ze zet de uitnodiging per ongeluk op “openbaar”. Binnen no-time wordt het gedeeld, gaat het viraal en staat de teller op duizenden toegezegde gasten. De rest is geschiedenis. Op 21 september denderen zo’n 4000 jongeren naar het Groningse Haren. Cadeautjes mee, feeststemming aan. Tot de sfeer omslaat. Winkels worden geplunderd, auto’s gesloopt en zelfs de ME moet eraan te pas komen. Resultaat: 34 arrestaties, 36 gewonden, en een compleet getraumatiseerd dorp.

StukTV destijds erbij in Haren

Van verjaardagsfeest naar nationale chaos – en nu: Dubai

In de docu komt Merthe zelf aan het woord – inmiddels 28 jaar oud en woonachtig in Dubai. Ze kijkt terug op de gebeurtenis die haar leven compleet veranderde. Wat begon als een foutje werd een landelijk nieuwsitem, waarbij zelfs de overheid en de politie onder vuur kwamen te liggen. De commissie-Cohen concludeerde later dat de autoriteiten compleet de plank missloegen. Ze dachten het nog op te lossen met een alternatief feest, dat er uiteindelijk nooit kwam. En dat liep dus slecht af: duizenden boze jongeren zonder feest + teveel drank + social media = puinzooi.

In de documentaire 'Trainwreck: The Real Project X', te zien op Netflix, komen ook buurtbewoners, een gemeenteraadslid en betrokken hulpdiensten aan het woord. Want Haren, normaal een rustig dorp vol welgestelde gezinnen, werd dat weekend het toneel van een soort burgeroorlog in miniformaat. Twitter werd nog wel in de gaten gehouden, maar niemand had de kracht van online mobilisatie in 2012 goed ingeschat. Nu, twaalf jaar later, blijkt Project X Haren nog altijd diep in het geheugen van velen gegrift. En voor Merthe? Die noemt het “een deel van wie ze is geworden”.

Trailer docu: Trainwreck: The Real Project X