Koning Willy over NSDAP-kaart opa Bernhard: 'Moeten verleden onder ogen zien'

"Ik kan met de hand op de bijbel verklaren: Ik was nooit een nazi. Ik heb nooit het partijlidmaatschap betaald, ik heb nog nooit een lidmaatschap gehad", woorden die prins Bernhard, de opa van Willen Alexander, zei voor zijn dood. Maar die woorden bleken helemaal niet waar te zijn, want Historicus Flip Maarschalkerweerd, tevens oud-directeur van het Koninklijk Huisarchief, meldde het bestaan ervan in het NRC. De historicus vond de kaart in het privéarchief van Bernhard dat hij na zijn overlijden moest inventariseren.

Tot aan zijn dood in 2004 heeft prins Bernhard zijn lidmaatschap van de nazipartij van Adolf Hitler ontkend. "Ik kan met de hand op de Bijbel verklaren: ik was nooit een nazi. Ik heb nooit het lidmaatschap betaald, ik heb nooit een lidmaatschapskaart gehad", zei de prins in een interview met de Volkskrant, dat na zijn dood werd gepubliceerd.

Koning Willem-Alexander heeft ook op het bewijs gereageerd dat prins Bernhard lid was van de NSDAP en hij vindt dat we het verleden onder ogen moeten zijn, ook de minder mooie gedeeltes.

"Ik kan me wel heel goed voorstellen dat het nieuws grote impact heeft, veel emoties oproept, met name bij de Joodse gemeenschap", dit zei de koning voordat hij begon aan de uitreiking van de Koninklijke Prins voor Vrije Schilderkunst in het Koninklijk Paleis op de Dam. "Maar ik ben ervan overtuigd dat we het verleden onder ogen moeten zien, ook de minder mooie gedeeltes van het verleden."

Archief vrijgegeven

De koning heeft daarom besloten om het archief dat terugloopt tot 6 september 1948 vrij te geven, dit werd al eerder bekendgemaakt door het koninklijk huis.

"Ik heb zelf ook de mogelijkheid dingen uit het archief te halen, maar ik heb besloten dat niet te doen. Ik vind dat het hele archief zo transparant mogelijk beschikbaar moet zijn, voor de geschiedschrijving." Onderzoekers kunnen vanaf januari documenten, brieven en andere bronnen tot 1948 uit deze archieven raadplegen.

Demissionair premier Mark Rutte heeft later weten een onderzoek niet nodig te vinden. De CIDI, een belangrijke stem van de Joodse gemeenschap in Nederland, denkt daar anders over. Zij willen dat de regering een onderzoek gaat instellen naar het verleden van de prins. (Thumbnail Midjourney)