Op 12 augustus 2000 ging het gruwelijk mis in de Barentszzee. De Koersk, een van de modernste en zwaarst bewapende kernonderzeeërs van de Russische vloot, zonk na explosies aan boord. Alle 118 bemanningsleden kwamen om. De wereld keek machteloos toe hoe de reus van staal, meer dan 150 meter lang, op 110 meter diepte tot een massagraf werd.
Voor Rusland was het niet alleen een tragedie, maar ook een prestigezaak. De Koersk gold als toonbeeld van militaire macht. Het idee dat zo’n onderzeeboot zomaar wegzakte naar de zeebodem, zonder dat de Russen zelf in staat waren om het gevaarte te bergen, was een enorme klap voor het Kremlin.
En toen kwamen daar twee broers uit De Meern om de hoek kijken: Jan en Frans van Seumeren. Met hun bedrijf Mammoet waren ze al wereldberoemd in de hijswereld, maar dit project zette alles op scherp. Waar andere internationale bedrijven dachten dat het onhaalbaar was, zeiden de Van Seumerens: “doen we”.
Het plan was even briljant als krankzinnig. Met het enorme ponton Giant 4 werd een compleet hijssysteem gebouwd om de duizenden tonnen zware onderzeeër voorzichtig van de zeebodem te tillen. Elke bout, kabel en cilinder moest kloppen, want een fout kon betekenen dat de Koersk uit elkaar zou scheuren of dat er een nucleair ongeluk zou plaatsvinden.
In het najaar van 2001 was het zover. Tijdens een kort weervenster slaagde Mammoet erin de Koersk in één stuk omhoog te krijgen en naar de haven van Moermansk te slepen. Het was de grootste en meest complexe bergingsoperatie uit de maritieme geschiedenis. En het werd geleid door twee Utrechters die met lef, doorzettingsvermogen en een portie bluf geschiedenis schreven.
Tien jaar later, in 2010, maakte RTV Utrecht een documentaire over deze spectaculaire operatie. Nu, 25 jaar na de ramp, is die docu opnieuw op YouTube gezet. Een film die laat zien hoe “twee Utregse jochies” het Kremlin en de wereld verbaasden door het onmogelijke mogelijk te maken.
Lees het artikel op de mobiele website