De kunstwereld blijft een plek waar je soms even goed moet knipperen om te checken of je niet naar een grap kijkt. Maar nee hoor: het beroemde 18-karaats gouden toilet America van de Italiaanse conceptkunstenaar Maurizio Cattelan is deze week bij Sotheby's onder de hamer gegaan voor een whopping 12,1 miljoen dollar. Een plee van ruim honderd kilo goud, volledig functionerend, en ooit gewoon te gebruiken door bezoekers van het Guggenheim Museum. Kunst hoeft niet altijd comfortabel te zijn, maar dit ding spoelde in ieder geval wél door.
Cattelan maakte meerdere edities van het toilet. Eén daarvan werd in 2019 nog spectaculair gestolen uit Blenheim Palace in Engeland, compleet aangesloten op de waterleiding, waardoor de dieven niet alleen een gouden pot meenamen, maar ook enorme waterschade achterlieten. Dat exemplaar van het potje is vermoedelijk omgesmolten.
De versie die nu is verkocht, weegt zo'n 101 kilo en werd gemaakt in 2016. De esthetiek werd destijds meteen in verband gebracht met de extravagante smaak van bepaalde vastgoedmagnaten, en het Guggenheim had zelfs genoeg lef om het Witte Huis ooit dit toilet aan te bieden toen er gevraagd werd om een Van Gogh.
Voor wie denkt: Cattelan, waar ken ik die naam ook alweer van? Kan kloppen, hij is dezelfde man achter het virale werk Comedian uit 2019: een banaan die met een stuk ducttape aan een muur werd geplakt en vervolgens voor 120.000 dollar verkocht werd. Ook dat werk was bedoeld als commentaar op de kunstmarkt, consumptie en de manier waarop waarde ontstaat door puur context.
Het gouden toilet past in datzelfde straatje: kunst die mensen laat twijfelen of ze nu naar een meesterwerk kijken, of naar een hele dure grap. En misschien is dat precies de bedoeling. Kunst waar je letterlijk op kunt zitten te kakken en figuurlijk je hoofd over kunt breken. Hoe dan ook, verkocht en vermoedelijk dus binnenkort de "porseleinen troon" van een veel te rijke sjeik of een andere verzamelaar met way too much money.
Lees het artikel op de mobiele website